Sinds de jaarwisseling van 2021 naar 2022 valt ons op dat tot spel komen bij jonge kinderen niet meer vanzelfsprekend is. De uitdagende situatie en de bijhorende risico’s die kwamen kijken tijdens de pandemie hebben een jonge ouder, die er meestal alleen voor stond, ervoor doen kiezen om een opvoedingsvisie toe te passen zonder blutsen of builen. Vanuit onzekerheid en aangewezen te zijn op het eigen gevoel is een jonge corona ouder gaan kiezen voor dit pad. De verlaagde weerbaarheid door zorg te dragen voor anderen heeft het niet doen aanzetten om op onderzoek uit te gaan. Anderzijds heeft diezelfde reden hen ook doen kiezen om het opvoeden hanteerbaar te maken. Het lijkt voor een ouder nog steeds makkelijker te managen als er minder gecorrigeerd moeten worden.
Entertainen is in de plaats van spelen gekomen. Hierbij heeft de huidige jonge ouder het voorbeeld gekopieerd van opvoeders uit de laatste paar decennia die dit op een soortgelijke manier toepaste. Met het enige verschil dat door het gebrek aan sociaal contacten en sociale uitstappen, waar bij de andere generaties nog ontwikkelingskansen lagen, de ouders van nu resoluut niet anders konden dan een engere visie erop na te houden.
Overwinnen van angst en krijgen van zelfvertrouwen
Kinderen experimenteren graag vanuit nature. Zij zijn onbevangen wezentjes die ontwikkelen door te ontdekken. Tijdens spelen gaan ze keer op keer hun grenzen verleggen. Natuurlijk hebben ze nog niet alle vaardigheden onder de knie om dit tot een goed einde te brengen. Een buil of een schram kan het resultaat zijn tijdens het ontdekken van de wereld om hen heen.
Jonge kinderen verkrijgen hun eerste successen in de eerste levensjaren. De één bij de start al wat angstiger dan de ander, maar uiteindelijk zal na het overwinnen er zelfvertrouwen groeien. Want een kind heeft iets zelfs kunnen doen maar vooral eruit geleerd ‘hoe’ dit te doen. Die ‘hoe’ zal hij keer op keer opnieuw gaan toepassen in nieuwe onvoorspelbare situaties.
Verveling leidt tot vindingrijkheid
Aan het begin van het jaar 2020 maakte wij ons al zorgen over de overdosis entertainment die ouders aanbieden in plaats van spel. Dit is volledig gegroeid vanuit goed bedoelt ouderschap waarbij het doel van iedere ouder, het zien gelukkig worden van hun kind nastreven is. Uit entertainment is er enkel amusement te halen en op dat ogenblik een gestructureerde en hanteerbare situatie waarbij kinderen rustig zijn. Door de blijdschap die ze tonen en mogelijks het niet corrigeren tijdens deze activiteit van hun gedrag, door jonge ouders gelinkt aan gelukkig zijn.
Maar een kind zal uitbreken. Want hij wil vanuit nature zijn grenzen opzoeken en blijvend ontwikkelen. Dit zit ingebakken in onze menselijke genen dat dit door ervaringen gebeurt. Een kind dat die ervaringen niet verkrijgt via gestructureerd speelkansen zal op een andere manier deze kansen verkrijgen. Meestal door het tonen van negatief gedrag. Letterlijk wil een kind “ontsnappen” aan die beschermende omgeving. Het afdwingen van het tegenovergestelde zal je naar een negatief geladen relatie leiden met je kind. Als het willetje van het kind groot genoeg is. Het kan ook anders. Door de vatbaarheid van beïnvloeding kan je kind ook opgroeien tot een jongvolwassene zonder vertrouwen en zelfvertrouwen. Ook dit is veelvuldig aanwezig in onze maatschappij en is niet alleen de veroorzaker van de pandemie.
Ook vervelen is door de jaren heen gekoppeld aan ongelukkig zijn. Terwijl iets “saai” vinden een uiting is van een emotie. Het betekend niet dat een kind ongelukkig is maar het betekend dat een kind even niet meer weet wat te doen. Door dit als “saai” te bestempelen verwacht hij eigenlijk dat wij hen verder op weg helpen. Dit kan je doen maar het is krachtiger als je hen even tot rust laat komen en zelf tot nieuwe inzichten laat komen. Daar groeit immers creativiteit. Denk maar eens aan die bucket list dan je kan opstellen in het zorgeloos weekend. Door het wegvallen van de dagelijkse bekommernissen krijg je ruimte in je brein en kan je tot nieuwe ideeën komen. Bij kinderen is dit niet anders.
Komen ze na tien minuten toch nog moeilijk tot spel is een klein zetje van ons volwassene de aanleiding om tot grootser, zelfbedacht spel te komen waarbij ze nieuwe succes én daardoor ook hun zelfvertrouwen kunnen doen groeien!
Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.
Dit alles start bij het nemen van die eerste onbekende stapjes. Hoe jong onze kapoenen ook zijn, die eerste stapjes zijn de start van iets groots. Hierbij hoort ook loslaten. Door steeds “pas op!” te roepen of je kind te dragen omdat hij zich niet mag bezeren zal er geen vertrouwen groeien. Door deze handelingen en uitspraken zullen wij wantrouwige jongeren helpen opgroeien.
Hiervan moeten we ons bewust zijn.
